تحقیق آشنايي با تاريخچه و سازمان بانك 125 ص
دسته بندي :
دانش آموزی و دانشجویی »
دانلود تحقیق
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 128 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
2
فصل اول:
آشنايي با تاريخچه و سازمان بانك
آشنايي با تاريخچه بانكداري در ايران و سازمان و اهداف بانك مسكن
پول
اختراع پول شايد يكي از كشفيات شگرف و بينظير باشد كه مشكلات موجود در مبادله كالاها را به كلي برطرف ساخت بطوري كه در اين زمان وايف عمدهاي بعهده دارد كه ميتوان بطور خلاصه چنين عنوان نمود:
1- پول عمل مبادله را انجام ميدهد يعني كالاهاي عرضه شده در ازاء پرداخت پول دريافت ميگردد.
2- پول واحد سنجش ارزشهاست يعني ارزش كالاها و خدمات يا پول سنجيده ميشود.
3- پول اندوخته ميشود يا حفظ قدرت خريد در زمان آينده.
4- پول وسيله پرداختهاي آتي است. يعني معاملاتي در حال حاضر انجام ميشود كه تسويه آن موكول به آينده ميگردد يا برعكس در معاملات سلف.
5- واحد ثبت معاملات بازرگاني در دفاتر حسابداري.
بانك
بانكداري در جهان به هنگامي آغاز گرديد كه داد و ستد و مبادله كالا (غير از مبادلات جنس به جنس) بين مردم شروع و حتي با گسترش تجارت پيش از آنكه پول به مفهوم جديد مورد استفاده قرار گيرد نياز به خدمت مؤسسات بانكي محسوستر گشت و احتياج به يك وسيله پرداخت و سنجش ارزشها و بالاخص وصول مطالبات از مشتريان دور و نزديك با وجود خطرات ناشي از نقل و انتقال پول ايجاب ميكرد كه اين فعل و انفعال توسط مؤسساتي بنام بانك انجام گيرد.
تاريخچه بانكداري در ايران
اولين بانكي كه در ايران تأسيس شد «بانك جديد شرق» بود كه مركزش در لندن و حوزه عملياتش مناطق جنوبي آسيا بود اينبانك بدون تحصيل هيچگونه امتيازي در سال 1266 شمسي (1888 ميلادي) در شمال شرقي ميدان توپخانه سابق در محل بانك بازرگاني (تجارت فعلي) شروع به فعاليت كردو براي جلب مشتريان در شروع فعاليت، به حسابجاري معادل 5/2% و به حساب سپردههاي ثابت به مدت 6 ماه 4% و يكسال 6% سود ميداد. بانك با اين اقدام خود در بازار پولي 12% از نرخ بهره را پايين آورد و براي اولين بار اقدام به انتشار نوعي پول كاغذي به صورت حواله عهده خزانه بانك براي مبالغ پيش از 5 قران و قابل پرداخت در وجه حامل نمود و در سال 1267 در مقابل دريافت 20000 ليره انگليسي كليه شعب و اثاثه بانك را به بانك شاهي واگذار نمود.
2
بانك شاهي ايران: صرافان ايراني در مقام مقابله و رقابت با عمليات بانك چديد شرق برخاستند ولي قبل از آنكه نتيجه قطعي و نهايي اين رقابت حاصل شود حريفي زورمند جاي بانك جديد شرق را گرفت و اين حريف بانك شاهي ايران بود كه مبتكر آن پاول جويوس رويتر در مقابل پرداخت 40000 ليره امتياز بزرگي براي مدت 70 سال جهت كشيدن راه آهن، حق انحصاري بهره برداري از كليه معادن (جز طلا و نقره و سنگهاي قيمتي)، تأسيس بانك و غيره از دولت ايران گرفت (25 ژوئيه 1872 برابر با 10 مرداد ماه 1251 شمسي) و اين امتياز بعداً لغو و امتياز ديگري كه اساس آن تأسيس بانك شاهي ايران بود به مدت 60 سال جايگزين آن گرديد.
يكي از عمليات ع مده اين بانك حق انصاري نشر اسكناس و رواج مشروط آن در ايران بود.
(اين بانك برطبق قرارداد تا بهمن ماه سال 1327 شمسي فعاليت داشت).
بانك استقراضي ايران: پس از واگذاري امتياز تأسيس بانك شاهي ايران به رويتر يكي از اتباع دولت روسيه به نام ژاك بولياف كوف پيشنهاد تأسيس بانك استقراضي ايران را دااد در سال 1269 شمسي با اين شخص موافقت گرديد كه اجازه تأسيس انجمن استقراضي ايران به مدت 75 سال با حق انحصاري حراج عمومي به او داده شود و ضمناً از پرداخت هرگونه مالياتي معاف گرديد جز آنكه 10% عوايد حاصله را به خزانه دولت بپرداد. بعدها انجمن استقراضي ايران تبديل به بانك استقراضي ايران گرديد.
بانك مزبور برخلاف بانك شاهي فقط قسمتهايشمالي ايران را حوزه فعاليت خود قرار داده بود و كمتر به امور بانكي در جنوب ميپرداخت (در تاريخ 22 مردادماه سال 1301 شمسي اين بانك به دولت ايران واگذار شد.) بانك سپه: بانك سپه كه اولين بانك ايراني استدر چهاردهم ارديبهشت ماه سال 1304 در چند ده واقع در گذر تقيخان با سرمايه اوليه آن كه مبلغ 950/883/3 ريال موجودي صندوق بازنشتگي درجه داران ارتشي بود، تشكيل و شروع به فعاليت نمود.
اقدامات نخستين براي تشكيل بانك ملي ايران:
فكر تشكيل بانك ملي با روش جديد بانكداري در ايران با فكر تشكيل يك بانك دولتي تواماً ظاهر شد. ده سال قبل از تشكيل بانك شاهي ايران (1258 شمسي) حاج محمدحسين امين دارالضرب يكي از صرافان بزرگ و روشن بين پيشنهادي تقديم حكومت وقت براي ايجاد يك بانك ايراني نمود كه متأسفانه اين پيشنهاد قبول نشد.
4
در پنجم آذرماه 1285 نمايندگان مجلس شوراي ملي ضمن مخالفت با استقراض خارجي تأسيس يك بانك ملي را خواستار شدند و حتي جمعي از بازرگانان و صرافان تعهد مشاركت كردند تا اين كه اجازه تشكيل باك صادر شد و اعلان آن چهار روز بعد انتشار يافت ولي عملاً اقدام مثبتي در جهت تشكيل آن به عمل نيامد.
در سال 1306 شمسي دولت پس از مطالعات لازم لايحه قانون اجازه تأسيس بانك ملي ايران را در جلسه چهاردهم ارديبهشت ماه براي تصويب تقديم دوره ششم قانونگذاري نمود. بهاينترتب بانك ملي ايران با سرمايهاي معادل 000/000/20 ريال كه فقط 000/000/8 ريال آن پرداخت شده بود از روز هفدهم شهريور ماه 1307 شروع به كار نمود. عمليات بانك ملي ايران در ابتداي تأسيس عبارت بود از قبول سپردههاي ديداري و مدتدار و پذيرفتن اسناد تجارتي داخلي و خارجي و دادن وام و اعتبار.
يكي از اقدامات مهم و اساسي بانك ملي براي خارج ساختن كنترل اقتصاد پولي ايران از دست بانكهاي خراجي تحصيل امتياز نشر اسكناس در ازاء پرداخت مبلغ 000/200 ليره انگليسي به بانك شاهي ايران بود با اين عمل حق امتياز انتشار اسكناس از بانك كذكور سلب و مقرر شد تا كليه اسكناسهاي بانك شاهي تا پايان خردادماه سال 1310 از جريا خارج شود. بانك ملي ايران به موجب ماده پنج قانون اصلاح «قانون واحد و مقياس پول»، حق انحصاري انتشار اسكناس را باري مدت ده سال در اختار گرفت. حدود فعاليت و ماهيت عمليات بانك ملي ايران پس از خريد حق انتشار اسكناس تغيير كلي يافت و به سرعت رويه توسعه نهاد.
بانك ملي ايران تا قبل از سال 1329 نقش بسيار حساس در ايجاد و تكامل خدمات بانكي در ايران به عهده داشت و تا پايان جنگ جهاني دوم اين مؤسسه تنها بانك عمده دولتي بود كه به تشكيل شركتها و سازمانهاي تجارتي اعم از دولتي و غيردولتي كمكهاي قابل توجهي نمود. از سال 1329 به بعد بانكهاي خصوصي ايران با استفاده از مقررات قانون تجارت و به صورت شركت سهامي تأسيس و شروع به فعاليت بانكي نمودند. با لايحه قانوني بانكها مصوب سال 1333 بانكهاي ديگري در ايران، به خصوص بانكهاي مختلط ايراني و خارجي تاسيس شدند و تعداد بانكها در سال 1340 بالغ بر 28 بانك دولتي و خصوصي و مختلط گرديد. افزايش تعداد بانكها در اين دوره موجب ازدياد رقابت بين بانكهاي قديمي و جديدالتأسيس شد.
عمليات و فعاليتهاي بانكملي براساس وظايف و مسئوليتهايي كه برعهده داشت به نظر برخي بخصوص بانكهاي تجاري خصوصي نه تنها غيرمنطقي، بلكه غيرعادلانه بودزيرا بانك مزبور از يك طرف بعنوان يكي از مجهزترين بانكهاي تجارتي در انجام كليه عمليات انتفاعي بانكي با ساير بانكها رقابت داشت واز طرف ديگر با تنظيم و اجراي سياست پولي و دستورالعمل بانكي فعاليت بانكهاي ديگر را تحت كنترل و نظارت قرار مي
4
داد.
بر اثر وجود اين تضاد در انجام فعاليتهاي انتفاعي و غيرانتفاعي بانك ملي و ساير شرايط موجود بخصوص توسعه دامنه فعاليتهاي بانكي در كشور در سال 1339 الزاماً وظايف و مسئوليتهاي بانك ملي ايران تجزيه گرديد، به اين معنا كه به موجب قانون بانكي و پولي كشور فعاليتهاي غيرانتفاعي بانك و حفظ ارزش پول در سازمان مستقل ديگري بنام «بانك مركزي ايران» متمركز شد.
بانك مركزي ايران: فكر تدوين قانون جامع پولي و بانكي كشور و تأسيس بانك مركزي ايران به منظور تنظيم حجم و اعتبار و حفظ ارزش پول و اجراي سياست پولي و نظارت بر سيستم بانكي مورد توجه مقامات اقتصادي كشور قرار گرفت تا پس از گذشت 74 سال از شروع فعاليتهاي بانكي در ايران بانك مركزي با سرمايهاي معادل 6/3 ميليارد در هيجدهم مردادماه سال 1339 تشكيل يافت.
تحول بانكداري در ايران
در تاريخ هفده خردادماه 1358 طبق مصوبه شوراي انقلاب براي حفظ حقوق صاحبان سپرده و سرمايههاي ملي و بكار انداختن چرخهاي توليدي كشور و تضمين بازپرداخت سپردهها و پساندازهاي مردم در بانكها، بانكهاي ايران ملي اعلام شد.
ملي كردن بانكها شايد يكي از اقدامات اساسي دولت بود كه گرهي از مردم ايران خواستار آن بودند. در آن زمان اين اقدام گام مؤثري در جهت حصول به استقال اقتصادي و سياسي و قطع وابستگي به سرمايههاي خارجي بود. چه نفوذ سرمايههاي خراجي از طريق مشاركت در سرمايه بانكها و همچنين تأسيس بانكهاي متعدد بصورت شركتهاي سهامي توسط سرمايهداران بزرگ داخلي عملاً منجر به اعمال نفوذ شديد خارجيان و ايادي داخلي آنها در تصميمگيريهاي بنياني در رشتههاي مختلف توليدي و اقتصادي كشور گرديد و تركيب نامتجانسي به شكل كلي و اساسي در اقتصاد كشور پديد آورد.
همزمان با اجراي طرح ملي كردن بانكها در سيستم بانكي كشور جمعاً 28 بانك مشمول اين قانون شد. از اين تعداد، در 13 بانك سرمايه گذاران خارجي، سهيم بودند و 15 بانك بقيه متعلق به سرمايهگذاران ايران بود.
ملي شدن بانكها
هدف دولت از ملي كردن بانكها، به عهده گرفتن اداره امور بانكها تحت ضرورتهاي اجتماعي و اقتصادي و حفظ منافع و مصالح جامعه و كشور بوده است.