دانلود مقاله سنگ های دگرگونی

دسته بندي : مقاله » مقالات فارسی مختلف
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 3 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏دگرگونی
‏علوم طبیعت > ‏زمین شناسی > ‏زمین ‏شناسی فیزیکی
‏علوم طبیعت > ‏زمین شناسی > ‏سنگ ‏شناسی
(cached)
‏دگرگونی به مجموعه عواملی گفته می‌شود که در اثر آن ، ‏مشخصات سنگ‌ها تغییر می‌کند و سنگ به نوع دیگری که ‏سنگ دگرگونی ‏نام دارد، تبدیل می‌شود. عوامل ‏دگرگونی ممکن است باعث تغییر بافت و ساخت ، ترکیب شیمیایی و ترکیب کانی شناسی ‏سنگ‌ها بشود. اگر سنگ اولیه‌ای که تحت تاثیر دگرگونی قرار می‌گیرد رسوبی باشد، ‏پیشوند ‏پارا ‏و در حالتی که سنگ اولیه آذرین باشد پیشوند ‏ارتو ‏در جلو ‏اسم سنگ دگرگونی حاصله قرار می‌گیرد.
‏مقدمه
‏بسیاری از سنگهایی که امروز ، در سطح زمین دیده می‌شوند، آثار و ‏شواهدی بروز می‌دهند که نشان می‌دهد پس از نهشته‌ شدن به صورت سنگ رسوبی ، یا تبلور ‏به صورت ‏سنگ آذرین ‏، دچار تغییرات دیگری نیز ‏شده‌اند. در نگاه اول برخی از این سنگها شبیه به سنگهای آذرین بلور شده بنظر ‏می‌‌رسند، اما دقت بیشتر نشان می‌دهد که دانه‌های ‏کانی ‏سازنده آنها بطرز ‏خاصی به صورت صفحه‌ای قرار گرفته‌اند. برخی دیگر از این سنگها آثار خمیدگی شدید از ‏خود نشان می‌دهند. تعدادی دیگر ممکن است دارای ترکیب شیمیایی مشابه ‏سنگ آهک ‏باشند. اما بنظر می‌رسد که دانه‌های کانی تشکیل‌ دهنده آنها بسیار بیشتر از ‏دانه‌های سنگ آهک رشد کرده است. بالاخره در این میان سنگهایی هم یافت می‌شود که با ‏سنگهای رسوبی و آذرین تفاوت دارند. تمام این سنگها را سنگهای دگرگونی می‌نامند.
‏فرایند دگرگونی
‏برخی از سنگهای رسوبی و آذرین به عنوان واکنش در مقابل ‏تغییرات شدید محیط خود ، در حالت جامد تغییر کرده‌اند. این تغییرات از طریق فرآیندی ‏که دگرگونی نامیده می‌شود، ممکن است باعث ایجاد تبدیلاتی در درون سنگها شود. ‏دگرگونی در درون ‏پوسته ‏زمین ‏، در زیر ناحیه ‏هوازدگی ‏، سیمانی شدن و بالاتر از ناحیه ذوب مجدد به وقوع می‌پیوندد. در این محیط سنگها ‏برای تطبیق با شرایطی که شرایط تشکیل‌ آنها متفاوت است، دچار تغییرات شیمیایی و ‏ساختاری می‌شوند. از آنجایی که دگرگونی معمولا در درون پوسته زمین رخ می‌دهد، ‏مطالعه مستقیم آن به آسانی مطالعه هوازدگی ، ‏رسوبگذاری ‏و فعالیت آذرین نبوده و با مشکلات بیشتری همراه است.
‏عوامل دگرگونی
‏دما
‏دما یکی از مهمترین عوامل دگرگونی است. دمای لازم جهت دگرگون شدن ‏سنگ‌ها به یکی از روش‌های زیر تامین می‌شود.
‏ازدیاد دما در اثر شیب زمین گرمایی :
‏دمای زمین ‏نسبت به عمق بر اساس ‏شیب ‏زمین گرمایی ‏افزایش می‌یابد. بطور متوسط در هر 30 متر عمق یک درجه به دمای زمین ‏اضافه می‌شود. در این صورت در اعماق 10 تا 20 کیلومتری ، دما بین 35 تا 65 درجه ‏سانتیگراد خواهد بود، که این دما برای دگرگون کردن سنگ‌ها در بعضی موارد کافی ‏است.
‏ازدیاد دما در اثر عوامل تکتونیکی :
‏تغییر شکل پوسته جامد زمین به ‏هنگام تشکیل ‏چین‌‌ها ‏و ‏گسل‌ها ‏باعث بالا رفتن دما در ‏محل می‌شود. در مواردی که حرکات تکتونیکی به کندی انجام می‌گیرد، گرمای حاصله فرصت
‏تجمع ندارد و پراکنده می‌شود. ولی اگر حرکات شدید باشد، گرما و در نتیجه دمای حاصله ‏قابل توجه است.
‏حرارت ناشی از توده‌های ماگمایی :
‏هنگامی که ‏ماگما ‏بطرف بالا ‏حرکت می‌کند، دمای ناشی از آن ، باعث دگرگون شدن سنگ‌های درونگیر می‌شود.
‏فشار
‏فشارهای موثر در دگرگونی را به انواع زیر تقسیم می‌کنند.
‏فشار ناشی از وزن طبقات :
‏این فشار در اثر وزن طبقات رویی بوجود ‏می‌آید و میزان آن تقریبا 250 تا 300 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع به ازای هر کیلومتر ‏عمق است. فشار ناشی از وزن طبقات تقریبا خواص فشار هیدرواستاتیک را داراست و به ‏حالت ایزوتروپ بر سنگ‌ها وارد می‌شود. بنابراین ، در اثر این نوع فشار ، ساخت توجیه ‏شده‌ای در سنگ‌ها بوجود نمی‌آید. بطور کلی نتیجه این فشار ، تشکیل کانی‌هایی است که ‏وزن مخصوص بیشتری دارند.
‏فشار جهت دار :
‏فشارهای جهت دار ، ساختمان‌های زمین شناسی مختلفی را ‏بوجود می‌آورند. در چنین مواردی ، فشار وارد بر سنگ‌ها به حالت ایزوتروپ نیست. بلکه ‏اثر آن ، در امتداد‌های خاصی شدیدتر است. نتیجه تاثیر چنین فشارهایی ، ایجاد ‏کانی‌هایی است که در امتدادهای خاص ، طویل یا متورق هستند.
‏فشار جزیی آب :
‏در اثر فعل و انفعالات متعددی که ضمن دگرگونی انجام ‏می‌گیرد، غالبا مقداری (آب تولید می‌شود که فشار مربوط به آن ، که به نام فشار جزیی ‏آب خوانده می‌شود، نقش مهمی در فعل و انفعالات دگرگونی به عهده دارد.
‏اهمیت نسبی دما و فشار
‏ازدیاد دما باعث تشکیل کانی‌هایی می‌شود که آنتروپی ‏بیشتری دارند. مثلا افزایش دما باعث بی آب شدن کانی‌ها می‌شود. زیرا تبدیل آب به ‏بخار آب آنتروپی را افزایش می‌دهد. در صورتی که ازدیاد فشار ، باعث ایجاد کانی‌هایی ‏می‌شود که حجم کمتری دارند. به عبارت دیگر ، کانی‌های تشکیل دهنده سنگ‌های دگرگونی ‏نسبت به سنگ اولیه ، وزن مخصوص بیشتری دارند. محصول دگرگونی یک سنگ واحد ، در شرایط ‏فشار (عمق) و دمای مختلف ، سنگ‌های متفاوتی است. به عنوان مثال از دگرگونی ‏شیل ‏در شرایط دگرگونی مختلف سنگ‌های مختلفی ‏مثل شیست آمفیبول دار ، شیست کلریتی ، ‏گنیس ‏و انواع ‏هورنفلس‌ها حاصل می‌شود.
‏انواع دگرگونی
‏انواع مختلفی از دگرگونی وجود دارد. دو نوع اصلی دگرگونی ‏مجاورتی و دگرگونی ناحیه‌ای هستند. نوع سوم دگرگونی که ‏دگرگونی کاتاکلاستیک ‏نام دارد، در اثر ‏فرسایش ‏ناشی از گسلش و ‏چین ‏خوردگی ‏شدید بوجود می‌آید. در این حالت کانی‌ها و سنگها شکسته می‌شوند و یا حتی ‏به صورت پودر درمی‌آیند و نوعی برش گسلی درشت دانه و یا انواع دانه ریزتری موسوم به ‏میلونیت ‏تولید می‌کنند. اینگونه سنگها نشان ‏دهند‌ه شدت فشار و دمایی است که با گسلش و ‏چین ‏خوردگی ‏همراه می‌باشند.
‏دگرگونی مجاورتی
‏هنگامی که ماگما در پوسته‌ زمین نفوذ می‌کند، دگرسانی ‏سنگهای اطراف را سبب می‌شود. دگرسان شدن سنگها در سطح تماس یا نزدیکی سطح تماسشان ‏با توده ماگما را