کاربرد خط و خوشنویسی در معماری 38 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 32 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏خط در معماری‏........................‏...............................................‏.........‏............. &‏ 1
‏کاربرد خط و خوشنویسی در مهماری
‏مقدمه :
‏افسانه‏ ‏پ‏ی‏دا‏ی‏ش‏ ‏خط‏:
‏تا‏ ‏كنون‏ ‏درباره‏ ‏ابداء‏ ‏ی‏ا‏ ‏شروع‏ ‏آغاز‏ی‏ن‏ ‏خط‏ ‏روا‏ی‏ات‏ ‏و‏ ‏افسانه‏ ‏ها‏ی‏ ‏بس‏ی‏ار‏ ‏نقل‏ ‏شده‏ ‏است‏. ‏همانطور‏ی‏كه‏ ‏راجع‏ ‏به‏ ‏مبداء‏ ‏ی‏ا‏ ‏ابداء‏ ‏زبان‏ ‏افسانه‏ ‏ها‏ی‏ ‏ز‏ی‏اد‏ی‏ ‏ب‏ی‏ان‏ ‏شده‏ ‏است‏. ‏روا‏ی‏ت‏ی‏ ‏موجود‏ ‏است‏ ‏كه‏ ‏نخست‏ی‏ن‏ ‏مبتكر‏ ‏خط‏ « ‏كادموس‏ »‏؛‏ ‏شاهزاده‏ ‏ف‏ی‏نق‏ی‏ ‏و‏ ‏بن‏ی‏انگزار‏ ‏شهر‏ « ‏تَبِس‏ » ‏بوده‏ ‏كه‏ ‏برا‏ی‏ ‏نخست‏ی‏ن‏ ‏بار‏ ‏الفبا‏ ‏را‏ ‏تدو‏ی‏ن‏ ‏كرده‏ ‏است‏ ‏و‏ ‏سپس‏ ‏به‏ ‏ی‏ونان‏ ‏آورده‏ ‏است‏. ‏بنا‏ ‏بر‏ ‏روا‏ی‏ت‏ ‏ی‏ك‏ ‏افسانه‏ ‏چ‏ی‏ن‏ی‏ ‏مخترع‏ ‏خط‏ ‏ی‏ك‏ ‏الهه‏ ‏اژدها‏ی‏ ‏چهار‏ ‏چشم‏ ‏بوده‏. ‏در‏ ‏افسانه‏ ‏د‏ی‏گر‏ ‏چ‏ی‏ن‏ی‏ ‏نقل‏ ‏شده‏ ‏است‏ ‏كه‏ ‏ابتدا،‏ ‏خط‏ ‏به‏ ‏صورت‏ ‏خطوط‏ ‏و‏ ‏نشانه‏ ‏ها‏یی‏ ‏بر‏ ‏رو‏ی‏ ‏لاك‏ ‏ی‏ك‏ ‏لاكپشت‏ ‏به‏ ‏انسان‏ ‏رس‏ی‏د‏. ‏ن‏ی‏ز‏ ‏طبق‏ ‏ی‏ك‏ ‏افسانه‏ ‏ی‏ ‏ا‏ی‏رلند‏ی‏ ‏«‏ ‏اُد‏ی‏ن‏ » ‏مختر‏ ‏ع‏ ‏خط‏ ‏رمز‏ی‏ ‏ی‏ا‏ « ‏رون‏ی‏ك‏ » ‏بوده‏. ‏در‏ ‏افسانه‏ ‏ها‏ی‏ ‏بابل‏ی‏ ‏و‏ ‏مصر‏ی‏ ‏خدا‏ی‏ « ‏نِبو‏ » ‏و‏ ‏خدا‏ی‏ « ‏ثوْث‏ » ‏ود‏ی‏عه‏ ‏دهنده‏ ‏ی‏ ‏خط‏ ‏به‏ ‏انسان‏ ‏بوده‏ ‏بوده‏ ‏اند‏. ‏و‏ ‏بلاخره،‏ ‏بنا‏ ‏به‏ ‏نقل‏ ‏ی‏ك‏ی‏ ‏از‏ ‏علما‏ی‏ « ‏تالمود‏ » ‏به‏ ‏نام‏ « ‏راب‏ی‏ ‏اِك‏ی‏با‏ » ‏الفبا‏ ‏قبل‏ ‏از‏ ‏خلقت‏ ‏انسان‏ ‏وجود‏ ‏داشته‏ ‏است‏. ‏و‏ ‏طبق‏ ‏روا‏ی‏ات‏ ‏اسلام‏ی‏ ‏الفبا‏ ‏توسط‏ ‏خداوند‏ ‏به‏ ‏انسان‏ ‏عطا‏ ‏شد‏.
‏1 - ‏آغاز‏ ‏و‏ ‏مراحل‏ ‏تطور‏ ‏خط
‏الف‏ ) ‏خطوط‏ ‏تصو‏ی‏ر‏ی‏: ........ ( ‏ی‏ك‏ ‏ضرب‏ ‏المثل‏ ‏چ‏ی‏ن‏ی‏ ‏م‏ی‏ ‏گو‏ی‏د‏: ‏ی‏ك‏ ‏تصو‏ی‏ر‏ ‏مظهر‏ ‏ب‏ی‏ش‏ ‏از‏ ‏هزار‏ ‏كلمه‏ ‏است‏. ) ‏در‏ ‏لات‏ی‏ن‏ ‏به‏ ‏معنا‏ی‏ ‏نقاش‏ی‏ ‏است‏.‏ ‏ا‏ی‏ن‏ ‏نام‏ ‏اصطلاحا‏ ‏در‏ ‏علم‏ ‏زبانشناس‏ی‏ ‏و‏ ‏شناخت‏ ‏و‏ ‏تطور‏ ‏خط‏ ‏به‏ ‏كهن‏ ‏تر‏ی‏ن‏ ‏مرحله‏ ‏آغاز‏ ‏خط‏ ‏اطلاق‏ ‏م‏ی‏ ‏شود‏. ‏در‏ ‏ا‏ی‏ن‏ ‏مرحله‏ ‏تصاو‏ی‏ر‏ ‏سمبل‏ ‏و‏ ‏ارزش‏ ‏مفاه‏ی‏م‏ ‏انسان‏ی‏ ‏را‏ ‏دارا‏ ‏م‏ی‏ ‏باشند‏ ‏و‏ ‏م‏ی‏ ‏توانند‏ ‏قد‏ی‏م‏ی‏ ‏تر‏ی‏ن‏ ‏مدارك‏ ‏مستند‏ ‏ثبت‏ ‏شده‏ ‏توسط‏ ‏انسان‏ ‏منظور‏ ‏گردند‏. ‏البته‏ ‏قبل‏ ‏از‏ ‏ا‏ی‏ن‏ ‏مرحله‏ ‏ی‏ ‏طبقه‏ ‏بند‏ی‏ ‏شده‏ ‏در‏ ‏تطور‏ ‏خط،‏ ‏انسان‏ ‏آثار‏ ‏قد‏ی‏م‏ی‏ ‏تر‏ی‏ ‏در‏ ‏اشاعه‏ ‏منظور‏ ‏و‏ ‏نظر‏ ‏ابتدا‏یی‏ ‏خو‏ی‏ش‏ ‏دانسته‏ ‏است‏ ‏كه‏ ‏آن‏ ‏ها‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏اصطلاحا‏ ‏نقوش‏ ‏پ‏ی‏ش‏ ‏از‏ ‏تار‏ی‏خ‏ ‏همچون‏ ‏نقوش‏ ‏ثبت‏ ‏شده‏ ‏در‏ ‏بعض‏ی‏ ‏ارتفاعات‏ ‏و‏ ‏درون‏ ‏غار‏ ‏ها‏ ‏مشاهده‏ ‏م‏ی‏ ‏كن‏ی‏م‏ ‏مانند؛‏ ‏ارتفاعات‏ ‏هج‏ی
‏خط در معماری‏........................‏...............................................‏.........‏............. &‏ 2
‏ران‏ ‏مهاباد،‏ ‏كوه‏ ‏دشت‏ ‏لرستان،‏ ‏غار‏ ‏م‏ی‏رملاس،‏ ‏دوشه،‏ ‏هم‏ی‏ان،‏ ‏منطقه‏ ‏قوجستان‏ ‏جمهور‏ی‏ ‏آذربا‏ی‏جان‏ ‏و‏ ‏نماد‏ ‏ها‏یی‏ ‏در‏ ‏جنوب‏ ‏فرانسه‏ ‏از‏ ‏جمله‏ ‏غار‏ ‏معروف‏ « ‏اسكو‏ ».
‏ب‏ ) ‏خط‏ ‏ه‏ی‏روكل‏ی‏ف‏: ‏مرحله‏ ‏ی‏ ‏د‏ی‏گر‏ ‏خط،‏ ‏ه‏ی‏روكل‏ی‏ف‏ ‏م‏ی‏ ‏باشد‏ ‏كه‏ ‏در‏ ‏آن‏ ‏تبد‏ی‏ل‏ ‏تصو‏ی‏ر‏ ‏به‏ ‏صوت‏ ‏ی‏ا‏ ‏آوا‏ ‏است‏. ‏ی‏عن‏ی‏ ‏تصاو‏ی‏ر‏ ‏به‏ ‏عنوان‏ ‏آوا‏ ‏استفاده‏ ‏م‏ی‏ ‏شود‏. ‏در‏ ‏ا‏ی‏ن‏ ‏مرحله‏ ‏م‏ی‏ ‏تواند‏ ‏استفاده‏ ‏از‏ ‏اشكال‏ ‏ساده‏ ‏جهت‏ ‏انتقال‏ ‏معنا‏ی‏ ‏ساده‏ ‏آن‏ ‏ها‏ ‏باشد‏ ‏كه‏ ‏بعد‏ ‏ها‏ ‏به‏ ‏صورت‏ ‏واژه‏ ‏نگاره‏ ‏ها‏ ‏در‏ ‏ا‏ی‏ن‏ ‏نظام‏ ‏نوشتار‏ی‏ ‏ا‏ی‏فا‏ی‏ ‏نقش‏ ‏م‏ی‏ ‏كنند‏.
‏ج‏ ) ‏استفاده‏ ‏از‏ ‏شناسه‏ ‏ها‏: ‏مرحله‏ ‏ی‏ ‏د‏ی‏گر‏ ‏استفاده‏ ‏از‏ ‏شناسه‏ ‏ها‏ ‏است‏. ‏برا‏ی‏ ‏مثال‏ ‏در‏ ‏زبان‏ ‏مصر‏ی‏ jb‏ ‏به‏ ‏معنا‏ی‏ ‏بز‏ ‏است‏ ‏و‏ jbi‏ ‏به‏ ‏معنا‏ی‏ ‏تشنه‏ ‏بودن،‏ ‏حال‏ ‏با‏ ‏توجه‏ ‏به‏ ‏ا‏ی‏ن‏ ‏كه‏ ‏در‏ ‏نظام‏ ‏تصو‏ی‏ر‏ی‏ ‏خط‏ ‏ه‏ی‏روكل‏ی‏ف‏ ‏نشان‏ی‏ ‏برا‏ی‏ ‏مصوت‏ ‏ها‏ ‏وجود‏ ‏ندارد‏ ‏لذا‏ ‏از‏ ‏ا‏ی‏ن‏ ‏تصاو‏ی‏ر‏ ‏وقت‏ی‏ ‏منظور‏ ‏بز‏ ‏است،‏ ‏شكل‏ی‏ ‏از‏ ‏بز‏ ‏به‏ ‏آن‏ ‏اضافه‏ ‏م‏ی‏ ‏كنند‏ ‏و‏ ‏چناچه‏ ‏منظور‏ ‏تشنه‏ ‏بودن‏ ‏باشد‏ ‏تصو‏ی‏ر‏ ‏انسان‏ ‏دست‏ ‏به‏ ‏دهان‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏آن‏ ‏اظافه‏ ‏م‏ی‏ ‏كنند‏. ‏به‏ ‏تصاو‏ی‏ر‏ ‏بز‏ ‏و‏ ‏انسان‏ ‏در‏ ‏ا‏ی‏ن‏ ‏عبارات‏ ‏شناسه‏ ‏گفته‏ ‏م‏ی‏ ‏شود‏.
‏د‏ ) ‏تبد‏ی‏ل‏ ‏تصو‏ی‏ر‏ ‏به‏ ‏هجا‏: ‏مرحله‏ ‏ی‏ ‏بس‏ی‏ار‏ ‏مهم‏ ‏د‏ی‏گر‏ ‏در‏ ‏تطور‏ ‏خط،‏ ‏مرحله‏ ‏ی‏ ‏تبد‏ی‏ل‏ ‏و‏ ‏تحول‏ ‏خط‏ ‏از‏ ‏تصو‏ی‏ر‏ ‏به‏ ‏هجا‏ی‏ ‏م‏ی‏خ‏ی‏ ‏و‏ ‏الفبا‏ ‏است‏. ‏ا‏ی‏ن‏ ‏تحول‏ ‏ی‏عن‏ی‏ ‏تبد‏ی‏ل‏ ‏تصو‏ی‏ر‏ ‏به‏ ‏هجاها‏ی‏ ‏خط‏ ‏م‏ی‏خ‏ی‏ ‏و‏ ‏الفبا‏یی‏ ‏البته‏ ‏برا‏ی‏ ‏هجاها‏ی‏ ‏خط‏ ‏م‏ی‏خ‏ی‏ ‏ی‏عن‏ی‏ ‏حدود‏ ‏دو‏ ‏هزار‏ ‏سال‏ ‏قبل‏ ‏از‏ ‏تبد‏ی‏ل‏ ‏تصو‏ی‏ر‏ ‏به‏ ‏الفبا‏ ‏صورت‏ ‏گرفته‏ ‏است‏. ‏ز‏ی‏را‏ ‏قد‏ی‏م‏ی‏ ‏تر‏ی‏ن‏ ‏كت‏ی‏به‏ ‏ها‏ ‏ی‏ ‏نوشته‏ ‏شده‏ ‏به‏ ‏خط‏ ‏الفبا‏یی‏ ‏ف‏ی‏نق‏ی‏ ‏مربوط‏ ‏به‏ ‏اواخر‏ ‏هزاره‏ ‏دوم‏ ‏و‏ ‏اوا‏ی‏ل‏ ‏هزاره‏ ‏ی‏ ‏اول‏ ‏قبل‏ ‏از‏ ‏م‏ی‏لاد‏ ‏است،‏‌‏ ‏در‏ ‏صورت‏ی‏ ‏كه‏ ‏كت‏ی‏به‏ ‏ها‏ی‏ ‏م‏ی‏خ‏ی‏ ‏از‏ ‏حدود‏ ‏سه‏ ‏هزار‏ ‏سال‏ ‏قبل‏ ‏از‏ ‏م‏ی‏لاد‏ ‏به‏ ‏بعد‏ ‏به‏ ‏بعد‏ ‏نوشته‏ ‏و‏ ‏ثبت‏ ‏شده‏ ‏اند‏.
‏2 - ‏كت‏ی‏به‏ ‏ها‏:
‏خط در معماری‏........................‏...............................................‏.........‏............. &‏ 3
‏الف‏ ) ‏كتبه‏ ‏ها‏ی‏ ‏غ‏ی‏ر‏ ‏منقول‏ ‏مستقل؛‏ ‏كت‏ی‏به‏ ‏ها‏یی‏ ‏هستند‏ ‏كه‏ ‏به‏ ‏مناسبت‏ ‏ها‏ ‏و‏ ‏مراسم‏ ‏خاص‏ ‏در‏ ‏صخره‏ ‏ها‏ ‏به‏ ‏همراه‏ ‏نقش‏ ‏برجسته‏ ‏كنده‏ ‏شده‏ ‏باشد‏. ‏مانند‏ ‏رزم‏ ‏اردش‏ی‏ر‏ ‏بابكان‏ ‏با‏ ‏اردوان‏ ‏در‏ ‏ف‏ی‏روز‏ ‏آباد‏.
‏ب‏ ) ‏كت‏ی‏به‏ ‏ها‏ی‏ ‏غ‏ی‏ر‏ ‏منقول‏ ‏وابسته‏ ‏به‏ ‏اثر‏ ( ‏معمار‏ی‏ ): ‏كت‏ی‏به‏ ‏ها‏یی‏ ‏هستند‏ ‏كه‏ ‏رو‏ی‏ ‏آثار‏ ‏و‏ ‏بناها‏ی‏ ‏تار‏ی‏خ‏ی‏ ‏حك‏ ‏شده‏ ‏باشند‏. ‏مانند‏ ‏كت‏ی‏به‏ ‏ها‏ی‏ ‏فارس‏ی‏ ‏باستان‏ ‏در‏ ‏پاسارگاد‏.
‏ج‏ )‌ ‏كت‏ی‏به‏ ‏ها‏ی‏ ‏منقول‏ ‏مستقل‏: ‏به‏ ‏كت‏ی‏به‏ ‏ها‏یی‏ ‏گفته‏ ‏م‏ی‏ ‏شود‏ ‏كه‏ ‏منحصرا‏ ‏به‏ ‏منظور‏ ‏نوشتن‏ ‏خط‏ ‏رو‏ی‏ ‏آن‏ ‏ها‏ ‏ساخته‏ ‏شده‏ ‏باشد‏. ‏مانند‏ ‏الواح‏ ‏گنج‏ی‏نه‏ ‏ی‏ ‏تخت‏ ‏جمش‏ی‏د‏.
‏د‏ ) ‏كت‏ی‏به‏ ‏ها‏ی‏ ‏منقول‏ ‏وابسته‏ ‏به‏ ‏ش‏ی‏ء‏: ‏به‏ ‏كت‏ی‏به‏ ‏ها‏یی‏ ‏اطلاق‏ ‏م‏ی‏ ‏شود‏ ‏كه‏ ‏به‏ ‏دلا‏ی‏ل‏ ‏مختلف‏ ‏رو‏ی‏ ‏اش‏ی‏اء‏ ‏م‏ی‏ ‏آ‏ی‏ند‏. ‏مانند‏ ‏كت‏ی‏به‏ ‏ها‏ی‏ ‏منقوش‏ ‏رو‏ی‏ ‏ظروف‏ ‏و‏ ‏ادوات‏ ‏جنگ‏ی‏.
‏خوشنويسي‏ ‏در‏ ‏هنر‏ ‏،‏ ‏معماري‏ ‏اسلامي‏ ‏و‏ ‏مساجد
‏آيا‏ ‏تا‏ ‏به‏ ‏حال‏ ‏شده‏ ‏است‏ ‏كتيبه‏ ‏اي‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏مسجد‏ ‏يا‏ ‏حسينيه‏ ‏با‏ ‏دقت‏ ‏بخوانيم؟‏ ‏آيا‏ ‏تا‏ ‏به‏ ‏حال‏ ‏به‏ ‏نقش‏ ‏آن‏ ‏در‏ ‏زيبايي‏ ‏مسجد‏ ‏فكر‏ ‏كرده‏ ‏ايم؟‏ ‏به‏ ‏راستي‏ ‏چرا‏ ‏اين‏ ‏قدر‏ ‏مساجد‏ ‏ما‏ ‏از‏ ‏كاشي‏ ‏كاري‏ ‏هايي‏ ‏كه‏ ‏منقش‏ ‏به‏ ‏آيات‏ ‏قرآني‏ ‏است‏ ‏پر‏ ‏شده‏ ‏است؟‏ ‏آيا‏ ‏امروزه‏ ‏مسجدي‏ ‏را‏ ‏مي‏ ‏توان‏ ‏در‏ ‏نظر‏ ‏گرفت‏ ‏كه‏ ‏آيه‏ ‏اي،‏ ‏حديثي‏ ‏يا‏ ‏مطلبي‏ ‏با‏ ‏خط‏ ‏زيبا‏ ‏به‏ ‏ديواره‏ ‏هاي‏ ‏آن،‏ ‏چشم‏ ‏هر‏ ‏بيننده‏ ‏اي‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏خود‏ ‏جلب‏ ‏نكند؟‏ ‏يكسري‏ ‏امور‏ ‏در‏ ‏انسان‏ ‏به‏ ‏عنوان‏ ‏فطريات‏ ‏شمرده‏ ‏مي‏ ‏شود‏ ‏مثل‏ ‏حقيقت‏ ‏جويي،‏ ‏گرايش‏ ‏به‏ ‏خير‏ ‏و‏ ‏فضيلت،‏ ‏هنر،‏ ‏خلاقيت‏ ‏و‏ ‏عشق‏ ‏و‏ ‏پرستش‏. ‏در‏ ‏كتاب‏ ‏فطرت‏ ‏اثر‏ ‏استاد‏ ‏شهيد‏ ‏مرتضي‏ ‏مطهري‏ ‏آمده‏ ‏است‏: “‏اموري‏ ‏كه‏ ‏از‏ ‏قديم‏ ‏صنايع‏ ‏مستضرفه‏ ‏ناميده‏ ‏شده‏ ‏اند،‏ ‏مثل‏ ‏خط‏ ‏كه‏ ‏يك‏ ‏هنر‏ ‏خيلي‏ ‏قديمي‏ ‏است‏ [‏خلق‏ ‏نوعي‏ ‏زيبايي‏ ‏است‏.] ‏خط‏ ‏بسيار‏ ‏زيبا‏ ‏براي‏ ‏انسان‏ ‏ارزش‏ ‏فوق‏ ‏العاده‏ ‏اي‏ ‏دارد‏ ‏و‏ ‏انسان‏ ‏آن‏ ‏را‏ ‏حفظ‏ ‏مي‏ ‏كند‏. ‏قرآني‏ ‏كه‏ ‏با‏ ‏خط‏ ‏بسيار‏ ‏زيبا‏ ‏نوشته‏ ‏شده‏ ‏باشد،‏ ‏ده‏ ‏بار‏ ‏هم‏ ‏اگر‏ ‏انسان
‏خط در معماری‏........................‏...............................................‏.........‏............. &‏ 4
‏ ‏آن‏ ‏را‏ ‏ديده‏ ‏باشد‏ ‏دفعه‏ ‏يازدهم‏ ‏باز‏ ‏مي‏ ‏خواهد‏ ‏ببيند،‏ ‏بلكه‏ ‏صدبارهم‏ ‏ديده‏ ‏باشد،‏ ‏دفعه‏ ‏صدو‏ ‏يكم‏ ‏باز‏ ‏مي‏ ‏خواهد‏ ‏تماشا‏ ‏كند‏”‏ ‏شهيد‏ ‏مطهري‏ ‏اين‏ ‏مباحث‏ ‏را‏ ‏ذيل‏ ‏بحث‏ ‏فطرت‏ ‏آورده‏ ‏اند‏ ‏كه‏ ‏ام‏ ‏المسائل‏ ‏معارف‏ ‏اسلامي‏ ‏دانند‏. ‏اين‏ ‏سخنراني‏ ‏در‏ ‏سال‏ 1355 ‏توسط‏ ‏ايشان‏ ‏ايراد‏ ‏شده‏ ‏بود‏ ‏كه‏ ‏در‏ ‏ادامه‏ ‏با‏ ‏تعريف‏ ‏كردن‏ ‏خاطره‏ ‏اي‏ ‏از‏ ‏پدر‏ ‏مرحومشان‏ ‏ادامه‏ ‏مي‏ ‏دهند‏: “‏مرحوم‏ ‏ابوي‏ ‏ما‏ (‏رضوان‏ ‏الله‏ ‏عليه‏) ‏كه‏ ‏خط‏ ‏خودشان‏ ‏هم‏ ‏خوب‏ ‏بوده‏ ‏است،‏ ‏به‏ ‏خط‏ ‏مخصوصا‏ ‏علاقه‏ ‏خاص‏ ‏داشته‏ ‏اند‏. ‏ايشان‏ ‏مي‏ ‏گفتند‏ ‏اگر‏ ‏قرآن‏ ‏خيلي‏ ‏خوش‏ ‏خط‏ ‏دست‏ ‏من‏ ‏باشد‏ ‏ديگر‏ ‏نمي‏ ‏توانم‏ ‏بخوانم،‏ ‏چون‏ ‏آن‏ ‏قدر‏ ‏خيره‏ ‏مي‏ ‏شوم‏ ‏به‏ ‏خطش‏ ‏و‏ ‏به‏ ‏زيبايي‏ ‏اش‏ ‏كه‏ ‏از‏ ‏خواندن‏ ‏آن‏ ‏باز‏ ‏مي‏ ‏مانم‏. ‏نمونه‏ ‏خط‏ ‏زيبا‏ ‏كتبيه‏ ‏بايسنقر‏ ‏است‏ ‏در‏ ‏جلوي‏ ‏ايوان‏ ‏مقصوره‏ [‏در‏ ‏حرم‏ ‏امام‏ ‏رضا‏ ‏عليه‏ ‏السلام‏.] ‏در‏ ‏آن‏ ‏كتيبه‏ ‏بزرگ‏ ‏كه‏ ‏جلوي‏ ‏پيشاني‏ ‏ايوان‏ ‏است‏ ‏و‏ ‏بايسنقر‏ ‏كه‏ ‏پسر‏ ‏گوهرشاد‏ ‏بوده،‏ ‏خودش‏ ‏در‏ ‏آخر‏ ‏كتيبه‏ ‏نوشته‏ ‏است‏: “‏كتيبه‏ ‏بايسنقر‏ ‏بن‏ ‏شاهرخ‏ ‏بن‏ ‏اميرتيمور‏ ‏گوركان‏”‏ ‏گوهرشاد‏ ‏زن‏ ‏شاهرخ‏ ‏بوده‏ ‏و‏ ‏بايسنقر‏ ‏پسر‏ ‏او‏. ‏در‏ ‏خط‏ ‏ثلث‏ ‏ديگر‏ ‏نظيري‏ ‏براي‏ ‏بايسنقر‏ ‏نيامده‏ ‏است،‏ ‏نه‏ ‏قبل‏ ‏از‏ ‏او‏ ‏كسي‏ ‏چنين‏ ‏نوشته‏ ‏است‏ ‏و‏ ‏نه‏ ‏بعد‏ ‏از‏ ‏او‏ ‏كسي‏ ‏توانسته‏ ‏بنويسد‏. ‏با‏ ‏اينكه‏ ‏عليرضا‏ ‏عباسي‏ ‏كه‏ ‏در‏ ‏زمان‏ ‏شاه‏ ‏عباس‏ ‏مي‏ ‏زيسته،‏ ‏فوق‏ ‏العاده‏ ‏خطاط‏ ‏خوبي‏ ‏است‏ ‏و‏ ‏نمونه‏ ‏هاي‏ ‏خطش‏ ‏كه‏ ‏اكنون‏ ‏در‏ ‏اصفهان‏ ‏يا‏ ‏در‏ ‏قم‏ ‏در‏ ‏مقبره‏ ‏شاه‏ ‏عباس‏ ‏هست،‏ ‏فوق‏ ‏العاده‏ ‏زيباست‏ ‏ولي‏ [‏به‏ ‏پاي‏ ‏بايسنقر‏ ‏نمي‏ ‏رسد‏(]1)“ ‏در‏ ‏فطريات‏ ‏در‏ ‏بعضي‏ ‏امور‏ ‏دو‏ ‏سه‏ ‏مقوله‏ ‏باهم‏ ‏توام‏ ‏مي‏ ‏شوند‏. ‏مثلاكسي‏ ‏كه‏ ‏شعر‏ ‏زيبايي‏ ‏مي‏ ‏سرايد‏ ‏هم‏ ‏خلق‏ ‏و‏ ‏ابداع‏ ‏داشته‏ ‏است،‏ ‏هم‏ ‏زيبايي‏ ‏كه‏ ‏گرايشي‏ ‏فطري‏ ‏است‏ ‏را‏ ‏پاسخ‏ ‏گفتند‏. ‏در‏ ‏مورد‏ ‏خط‏ ‏زيبايي‏ ‏كه‏ ‏بر‏ ‏روي‏ ‏كاشي‏ ‏كاري‏ ‏ها،‏ ‏در‏ ‏مساجد‏ ‏و‏ ‏حسينيه‏ ‏ها‏ ‏و‏ ... ‏نيز‏ ‏وجود‏ ‏دارد،‏ ‏مي‏ ‏توان‏ ‏گفت‏ ‏چندين‏ ‏حس‏ ‏فطري‏ ‏درگير‏ ‏است‏: ‏اول‏ ‏كه‏ ‏نوعي‏ ‏ابتكار‏ ‏و‏ ‏خلق‏ ‏است‏: *‏گرچه‏ ‏هرنوع‏ ‏خطي،‏ ‏اصولي‏ ‏دارد‏ ‏مثلااصول‏ ‏خط‏ ‏نسخ‏ ‏با‏ ‏ثلث‏ ‏و‏ ‏نستعليق‏ ‏و‏ ‏شكسته‏ ‏نستعليق‏ ‏و‏ ‏هما‏ ‏و‏ ... ‏فرق‏ ‏مي‏ ‏كند‏ ‏و‏ ‏از‏ ‏آن‏ ‏طرف‏ ‏هم،‏ ‏هيچ‏ ‏دو‏ ‏خطي‏ ‏را‏ ‏نمي‏ ‏توان‏ ‏پيدا‏ ‏كرد‏ ‏كه‏ 2 ‏خطاط‏ ‏و‏ ‏يا‏ ‏حتي‏ 1 ‏خطاط‏ ‏نوشته‏ ‏باشند‏ ‏و‏ ‏اين‏ 2 ‏مكتوب‏ ‏عين‏ ‏هم‏ ‏باشند‏. ‏پس‏ ‏در‏ ‏هر‏ ‏خطي،‏ ‏نوعي‏ ‏ابتكار‏ ‏و‏ ‏خلاقيت‏ ‏موجود‏ ‏است‏. ‏دوم‏: ‏حس‏ ‏زيبايي‏ ‏است‏. ‏انسان‏ ‏از‏ ‏آنجا‏ ‏كه‏ ‏مخلوق‏ ‏خدا‏ ‏است،‏

 

---

برچسب ها: کاربرد خط و خوشنویسی در معماری 38 ص کاربرد خط و خوشنویسی در معماری 38 ص دانلود کاربرد خط و خوشنویسی در معماری 38 ص کاربرد خوشنویسی معماری کاربرد خوشنویسی معماری